Pneumokoki – co to takiego?

Dwoinka zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae) to gram-dodatnia, tlenowa bakteria z grupy paciorkowców alfa-hemolizujących, znana także pod nazwą pneumokoku. Bakterię tę wykrył Ludwik Pasteur współpracujący z Charlesem Chamberlandem, a także niezależnie – George Sternberg w 1881 roku. Dwoinka zapalenia płuc stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zachorowań na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci, a także na zapalenie płuc w przypadku osób z osłabioną odpornością. Pneumokoki to bakterie, które mogą doprowadzić również do ostrego zapalenia zatok, zapalenia szpiku, zapalenia wsierdzia, zapalenia ucha środkowego, osierdzia, tkanki łącznej i otrzewnej, a także do septycznego zapalenia stawów. Pneumokoki należą do jednych z najbardziej groźnych bakterii, a zakażenia z nimi związane należą do niezwykle poważnych.

Według badań przeprowadzanych przez WHO, każdego roku około miliona dzieci umiera w wyniku tak zwanej Inwazyjnej Choroby Pneumokokowej, której towarzyszy duża śmiertelność. Co niezwykle ważne – choroba ta wiąże się z szeregiem niezwykle poważnych powikłań, które w wielu przypadkach są nieodwracalne. Z ostatnich badań wynika również, że pneumokoki stają się coraz bardziej odporne na działanie antybiotyków. Dlatego też niezwykle ważna jest ochrona dzieci przez pneumokokami. W tym celu konieczne jest wykonywanie szczepień.

W grupie największego ryzyka znajdują się małe dzieci, do drugiego roku życia, a także osoby starsze, głównie po 65 roku życia. Jest to przede wszystkim związane z upośledzonym systemem odpornościowym organizmu. W związku z tym to wlaśnie te grupy pacjentów powinny być najbardziej chronione. Najlepszą metodą profilaktyczną jest wspomniana już wcześniej szczepionka, która daje odporność i zapewnia mniejszą podatność na zakażenia, a także znacznie lżejszy przebieg choroby, jeżeli faktycznie dojdzie do ewentualnego zakażenia. Zaburzenia odporności stanowią jeden z głównych czynników inicjujących zakażenie. Zaburzony układ immunologiczny może stanowić wynik wrodzonych dysfunkcji, ale może być także nabyty. Na infekcje bardziej narażone są także osoby pozostające w ścisłym kontakcie z osobami zarażonymi. Dotyczy to przede wszystkim osób pracujących w służbie zdrowia.

Na szczególną uwagę zasługuje również fakt, że pneumokoki w około 60% stanowią przyczynę tak zwanego bezobjawowego nosicielsta nosogardłowego, występującego zwłaszcza w przypadku małych dzieci. Nosicielstwo to nie jest leczone i ulega zmniejszeniu wraz z wiekiem. Do zakażeń pneumokokowych dochodzi drogą kropelkową, poprzez kontakt z wydzieliną pochodzącą z dróg oddechowych. Mimo, iż w grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim małe dzieci oraz osoby starsze, do zakażeń pneumokokowych może dojść tak naprawdę w każdym wieku. Zakażenia te występują raczej sporadycznie, co nie oznacza wcale, że problem ten można bagatelizować. Najwyższy odsetek przypadków śmiertelnych stanowią przede wszystkim pacjenci z zapaleniem opon mózgowych, a także z tak zwaną bakteriemią. Zapalenie płuc spowodowane przez pneumokoki występuje u około 0,1% populacji w każdym roku. Zapalenie to znacznie częściej dotyczy osób palących, mieszkających w tłocznych skupiskach ludzkich, bądź nadużywających alkoholu.

 Więcej o zapaleniu płuc: http://www.zapaleniepluc.eu/