Krztusiec
Krztusiec, znany także pod nazwą: koklusz, jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego, wywoływaną przez bakterie. Głównym objawem klinicznym tej choroby jest przede wszystkim niezwykle dokuczliwy, napadowy wręcz kaszel, prowadzący do trudności w oddychaniu. Jest to choroba bardzo zaraźliwa, szczególnie niebezpieczna w przypadku niemowląt w pierwszych sześciu miesiącach ich życia. Krztusiec szerzy się drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z osobą chorą. Okres wylęgania choroby wynosi od 3 dni do dwóch tygodni. Osoba chorująca na krztusiec zaraża przez kilka ostatnich dni okresu wylęgania do 21 dni od momentu wystąpienia pierwszych napadów kaszlu. Pierwsze objawy tej choroby przypominają zwykłe przeziębienie. Obok męczącego kaszlu pojawia się jeszcze katar, kichanie oraz niewysoka gorączka. Wraz z rozwojem choroby następuje nasilenie kaszlu, które kończy się niekiedy wymiotami.
Przebieg choroby
Krztusiec przebiega w trzech okresach chorobowych: okres nieżytowy, kaszlu napadowego oraz rekonwalescencji. Okres nieżytowy trwa mniej więcej dwa tygodnie. Do charakterystycznych objawów tego okresu zalicza się przede wszystkim: katar, suchy kaszel oraz stan podgorączkowy. Niekiedy może także wystąpić zapalenie spojówek. Okres kaszlu napadowego u starszych dzieci objawia się ciężkimi napadami kaszlu, które pojawiają się szczególnie w nocy. Napadom kaszlu towarzyszy zaczerwienienie twarzy, duszność, bezdech, wysuwanie języka oraz mimowolne oddanie moczu, bądź stolca. Napady te kończą się swego rodzaju „pianiem”. Niekiedy występują także wymioty. Po każdym takim napadzie dziecko jest bardzo zmęczone. U niektórych dzieci mogą pojawić się także wybroczyny na twarzy, czy wylewy do spojówek. Przebieg choroby jest znacznie cięższy w przypadku niemowląt i małych dzieci. U małych dzieci zamiast kaszlu może wystąpić łzawienie, kichanie, czy bezdech. Ostatni okres choroby, nazywany rekonwalescencyjnym charakteryzuje się mniejszym nasileniem kaszlu. Kaszel napadowy może jednak występować nawet do kilku miesięcy, a jego nasilenie pojawia się zwłaszcza podczas infekcji dróg oddechowych.
Powikłania
Powikłania krztuśca występują raczej u niemowląt. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że choroba ta może doprowadzić nawet do zgonu. Do najczęściej odnotowywanych powikłań zalicza się przede wszystkim: drgawki, zapalenie płuc, zapalenie mózgu, bezdechy, zapalenie oskrzeli i ucha środkowego, czy krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego.
Leczenie i pielęgnacja dziecka
Niemowlęta oraz małe dzieci powinny być leczone w szpitalu, ponieważ istnieje duże ryzyko wystąpienia wymienionych wyżej bezdechów. Lżejszy przebieg choroby może być leczony w domu, zawsze jednak pod stałą kontrolą lekarza prowadzącego. Niezwykle ważną rolę w leczeniu odgrywa oczywiście odpowiednia pielęgnacja dziecka chorego na krztusiec. Warto pamiętać o tym, że napady kaszlu mogą wywołać takie czynniki, jak: wysoka temperatura otoczenia, jasne światło, czy hałas. Ważne jest zatem zapewnienie dziecku możliwie największego spokoju i najlepszych warunków do odpoczynku. Trzeba ponadto zadbać o regularne wietrzenie pomieszczenia, w którym przebywa dziecko oraz o nawilżanie powietrza. Pomocne okaże się na przykład rozwieszenie w pomieszczeniu mokrych ręczników, czy ustawienie naczyń z wodą. Jeżeli chorobie nie towarzyszy gorączka, można zabrać dziecko na spacer, pamiętając jednak o tym, aby nie zasłaniać dziecku twarzy, na przykład szalikiem. Należy także zadbać o częste podawanie płynów dziecku, w niewielkich ilościach. Ważne jest podawanie posiłków lekkostrawnych i rozdrobnionych.