Drgawki gorączkowe u dziecka

Drgawki gorączkowe – co to takiego?

Drgawki gorączkowe to napady drgawek pojawiające się w początkowej fazie chorób infekcyjnych, którym towarzyszy gorączka. W większości przypadków dotyczą one dzieci pomiędzy szóstym miesiącem a piątym rokiem ich życia. Drgawki te trwają z reguły krótko i nie mają negatywnego wpływu na zdrowie dziecka, ale wyglądają dosyć poważne i są dużym przeżyciem dla rodziców. Przeprowadzone ostatnio badania wykazały, iż drgawki gorączkowe nie prowadzą do żadnych zmian neurologicznych, czy psychicznych. Powstawanie drgawek gorączkowych u dziecka w znacznym stopniu wiąże się z jego wrażliwością na stan gorączkowy, co jest uwarunkowane genetycznie. Są to najczęstsze drgawki występujące u dzieci. Dotyczą około 3-5% dzieci do szóstego roku życia. W etiologii drgawek gorączkowych duże znaczenie mają czynniki genetyczne. W większości przypadków jednak, za główną przyczynę ich wystąpienia, uznaje się niedojrzałość mózgu małego dziecka.

Objawy drgawek gorączkowych u dzieci

Zdecydowana większość dzieci, bo aż 80%, doświadcza drgawek gorączkowych już na początku choroby gorączkowej, zazwyczaj w nocy, bądź podczas snu w trakcie dnia. Napady są krótkotrwałe, trwają bowiem od kilkunastu sekund do kilku minut. Do charakterystycznych objawów zalicza się przede wszystkim znieruchomienie, zesztywnienie ciała, zsinienie buzi dziecka oraz skurcze całego ciała, choć ten ostatni objaw nie występuje zawsze. Jeżeli występują wspomniane wyżej objawy, mówi się o drgawkach gorączkowych prostych, które dotyczą przeważającej liczby przypadków. U pozostałych 20% dzieci doświadczających tego rodzaju napadów, drgawki występują przy gorączce poniżej 38 stopni Celsjusza. Są to drgawki, które powtarzają się kilka razy w ciągu pierwszej doby i trwają one dłużej niż drgawki gorączkowe proste. Ich długość wynosi ponad piętnaście minut. Mogą też trwać jeszcze dłużej. Mówi się wówczas o drgawkach gorączkowych złożonych.

Jak rozpoznać drgawki gorączkowe u dziecka?

Do rozpoznania powinno dojść po uprzednim wskazaniu przyczyny, która spowodowała wystąpienie drgawek. Najczęstszą przyczyną są choroby wirusowe. W przypadku niemowląt oraz małych dzieci istnieje pewne ryzyko, że rodzice przeoczą jako przyczynę wystąpienia gorączki bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Wystarczy bowiem wspomnieć, że w takim wieku choroba ta przebiega bez wyraźnych objawów zajęcia opon. Dzieci do trzeciego roku życia, u których wystąpiły drgawki, powinny być umieszczone w szpitalu, gdzie przeprowadza się badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. Dotyczy to również dzieci starszych, u których występują drgawki wraz z gorączką, a ich stan jest znacznie cięższy, niż ma to miejsce w przypadku zwykłych chorób wirusowych. Badanie EEG, polegające na zapisie czynności mózgu jest konieczne w przypadku dzieci z drgawkami gorączkowymi złożonymi.

Jakie jest ryzyko nawrotów?

Dziecko, które doświadczyło drgawek gorączkowych w okresie niemowlęcym, może przejść je ponownie we wczesnym dzieciństwie. Ryzyko wystąpienia tego rodzaju epizodów jest w tym przypadku większe o około 30-40%. Szacuje się jednocześnie, że u 7 lub 8 dzieci z 10, które przeszły jeden epizod drgawek gorączkowych, nie powtórzy się on nigdy więcej. Do ponownego wystąpienia drgawek może dojść w przypadku dzieci, u których poprzedni epizod napadowy trwał więcej niż 15 minut. Dotyczy to również przypadków, w trakcie których drgawki nastąpiły tuż po rozpoczęciu gorączki lub kiedy gorączka podczas drgawek nie była wysoka. W grupie ryzyka znajdują się ponadto dzieci, u których nadal istnieje główna przyczyna występowania drgawek gorączkowych.

Do dnia dzisiejszego nie stwierdzono, aby wykorzystywane obecne metody leczenia tych drgawek, miały jakikolwiek wpływ na ryzyko wystąpienia nawrotów. Podobnie uważa się, że leczenie gorączki nie ma wpływu na zmniejszenie częstotliwości występowania drgawek u dzieci, które mają do tego predyspozycje.

Jak wygląda leczenie drgawek gorączkowych?

Wyróżnia się leczenie doraźne oraz długotrwałe. Pierwsze z nich dotyczy epizodu napadu, który nadal trwa, bądź który dopiero co ustąpił. Drugie z kolei polega na zapobieganiu wystąpieniu kolejnych drgawek podczas choroby gorączkowej. Głównym celem leczenia doraźnego jest przerwanie drgawek, które trwają ponad pięć minut. Wiąże się to z podaniem specjalnego lekarstwa, przerywającego napad. W tym celu stosuje się relanium  w postaci wlewki, która podawana jest dziecku doodbytniczo. Wlewki te dostępne są na receptę, którą może wypisać pediatra, po uprzednim określeniu dawki oraz liczby wlewek. Przygotowanie takiego lekarstwa trwa około 4-5 minut. Jeżeli w tym czasie rodzic nie zauważy ustąpienia drgawek, należy zaaplikować dziecku lek. W przypadku ustąpienia napadu, można odstąpić od podania lekarstwa, ale należy wówczas podać dziecku leki przeciwgorączkowe. Podczas wystąpienia drgawek gorączkowych u dziecka należy przede wszystkim zachować spokój, pamiętając o tym, że napady te nie są niebezpieczne.