Biegunka – jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych u dzieci

dziecko na nocniku

Biegunką nazywa się powszechnie zbyt częste wypróżnienia wraz z towarzyszącą temu zmianą konsystencji wydalanych stolców. O biegunce mówi się również wówczas, kiedy stolce są płynne, a także, kiedy pojawia się w nich domieszka krwi, ropy, bądź śluzu. Jest to objaw chorobowy, który w większości przypadków towarzyszy zakażeniom przewodu pokarmowego. Może stanowić ponadto objaw nietolerancji pokarmowej, niestrawności, a także zatrucia. W przypadku dzieci biegunka może towarzyszyć również innym infekcjom, także poza przewodem pokarmowym. Może mieć przebieg ostry lub przewlekły.

Przyczyny występowania biegunki u dzieci

Do najczęstszych przyczyn wywołujących biegunkę u dzieci zalicza się przede wszystkim różnego rodzaju wirusy, bakterie oraz pasożyty, które pochodzą z zakażonej żywności, a także od innych osób, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Biegunkę może także wywołać spożycie zbyt dużej ilości pokarmów „przeczyszczających”, do których można zaliczyć między innymi suszone owoce, czy soki owocowe, zwłaszcza z gruszek, śliwek, jabłek, czy winogron. Przyczyną wystąpienia biegunki u dzieci może być także nietolerancja lub alergia na różnego rodzaju produkty spożywcze (na przykład mleko), a także na leki. Biegunka, która jest oporna na leczenie może być ściśle związana z nadczynnością tarczycy, mukowiscydozą, a także innymi chorobami.

Objawy biegunki u dzieci

Najczęściej pojawiają się dwa, trzy lub nawet więcej płynnych stolców w przeciągu doby. Kolor oraz zapach stolca jest przeważnie odmienny, niż dotychczas. Niekiedy biegunce towarzyszy także obecność ropy, śluzu lub krwi, zaczerwienienie i podrażnienie okolicy odbytu, a także wymioty. Jeżeli biegunka u dziecka utrzymuje się przez kilka dni, następuje również utrata jego masy ciała. Biegunka, która trwa sześć tygodni lub dłużej, określana jest jako „oporna na leczenie”. Jeżeli luźniejsze stolce występują jedynie okazjonalnie, stanowią z reguły reakcję na błędy dietetyczne i nie powinny być powodem do zmartwienia.  Ostry przebieg biegunki trwa z reguły od kilku godzin do kilku dni.

Leczenie

Sposób leczenia ustalany jest na podstawie określenia przyczyny wystąpienia biegunki u dziecka. Najbardziej popularną metodą leczenia biegunki, bez istniejącej przyczyny podstawowej, okazuje się zastosowanie właściwej diety, o czym mowa będzie poniżej. Jeżeli wystąpienie biegunki u dziecka spowodowane jest pewnymi problemami medycznymi, stosuje się niekiedy antybiotyki. Podaje się je z reguły w przypadku infekcji bakteryjnych oraz pasożytniczych. Mimo stosowania odpowiednich leków oraz wprowadzenia pewnych, niezbędnych zmian dietetycznych, biegunka nie zawsze ustępuje natychmiast. Jeżeli chcemy sprawdzić, czy stosowane przez nas leczenie jest skuteczne, należy systematycznie kontrolować stan dziecka, określając przy tym stopniową poprawę i objawy ustępowania odwodnienia.

Jaką dietę należy stosować?

Stosowanie właściwej diety podczas biegunki jest niezwykle ważne w całym procesie leczenia oraz poprawie samopoczucia dziecka. Konieczne jest zwiększenie podawania płynów. W tym celu zaleca się podawanie co najmniej 90 ml płynu na godzinę, gdy dziecko nie śpi. W przypadku łagodnej biegunki, bez objawów odwodnienia, wystarczą  soki, także zmieszane z wodą oraz mleko. Jeżeli mamy do czynienia z ostrą biegunką lub, gdy towarzyszą jej wymioty i odwodnienie organizmu, konieczne jest niekiedy podawanie doustnych leków nawadniających. Jest to zalecane szczególnie w przypadku dzieci poniżej drugiego roku życia. Podawanie jakichkolwiek leków powinno być uprzednio skonsultowane z lekarzem prowadzącym.

W przypadku łagodnej biegunki zaleca się stosowanie normalnej diety, zgodnie z apetytem dziecka. Niekiedy pomocne okazuje się także ograniczenie spożywania mleka lub całkowite wyeliminowanie go z diety, zwłaszcza wtedy, kiedy zaobserwujemy nasilanie się biegunki u dziecka po spożyciu pokarmów mlecznych.  W ciężkiej biegunce natomiast zaleca się stosowanie diety lekkostrawnej. Nie dotyczy to jednak przypadków, w których występują także wymioty. Dieta lekko strawna powinna obejmować przede wszystkim  ubogo tłuszczowe oraz nie słodzone pokarmy  wraz z węglowodanami złożonymi. Warto podawać zatem dziecku banany, ryż, ziemniaki, kasze, sosy owocowe, czy grzanki. Można podawać także pokarmy białkowe, ale w małych ilościach. W ciągu kilku następnych dni, powinno nastąpić stopniowe przywracanie normalnej diety.

Jeżeli biegunce towarzyszą wymioty, należy zrezygnować z podawania pokarmów stałych, do momentu ustąpienia wymiotów. W takich przypadkach zaleca się natomiast podawanie rozcieńczonych soków lub doustnych preparatów nawadniających. Zmniejszenie ryzyka wystąpienia dalszych wymiotów jest możliwe, jeśli będziemy podawać dziecku płyny w ilości kilku łyków naraz. Jeżeli jednak wymioty nie ustąpią w przeciągu 24 godzin, konieczne będzie skontaktowanie się z lekarzem.

Jak zapobiegać?

Ważnym krokiem zapobiegawczym jest przede wszystkim leczenie chorób podstawowych, które powodują biegunkę. Należy także w miarę możliwości unikać lub ograniczać spożywania przez dziecko pokarmów, napojów i leków, które mogą wywołać biegunkę. Ważne jest ponadto dokładne mycie rąk przez wszystkich domowników, zarówno po kąpieli dziecka, jak i po zmianie pieluszek. Jeżeli stosujemy leczenie antybiotykami, pomocne może okazać się podawanie jogurtów, które zawierają żywe kultury bakterii – nie dotyczy to jednak przypadku alergii, bądź nietolerancji mleka.

Kiedy należy wezwać lekarza?

Lekarz powinien zostać wezwany zawsze wtedy, kiedy zaobserwujemy u dziecka objawy odwodnienia. Konieczne jest natychmiastowe skontaktowanie się z lekarzem w przypadku ciężkiego odwodnienia. Inne przypadki wymagające wizyty lekarza, to: biegunka ostra lub gorączka i wymioty z towarzyszącą biegunką, która trwa ponad 24 godziny, krwiste stolce, odmawianie przez dziecko przyjmowania płynów, zielonkawe lub krwiste wymioty, wzdęty lub obrzęknięty brzuch, silny ból brzucha, wysypka, a także żółtaczka.  W przypadku występujących powyżej objawów konieczne będzie najprawdopodobniej zbadanie stolca dziecka.

3 comments

  1. ReplyWera

    Przy biegunce koniecznie trzeba skonsultować się z lekarzem jeśli zauważymyu dziecka objawy odwodnienia bądź gdy biegunka się przedłuża – trwa dłużej niż dzień góra dwa. Nasze postępowanie powinno skupić się na przeciwdziałaniu odwodnienia a wiec podawaniu płynów najlepiej takich typu orsalit czyli z elektrolitami. Warto dziecku podawać też probiotyki ewentualnie węgiel leczniczy lub smectę. Koniecznie należy unikać podawania dziecku napojów, słodzonych i gazowanych gdyż może to doprowadzić do większego odwodnienia.

  2. ReplyAnn

    Uważam ż dieta lekkostrawna przy biegunce wiele pomaga chociaż pojawia się już wiele głosów mówiących o tym że nie ma konieczności stosowania diety przy biegunce. Niezmiernie istostne jest nawadnianie(tu chyba nikt nie ma wątpliwości). Najlepsze są płyny z elektrolitami typu orsalit. W ostateczności można pić przegotowną wodę ale na pewno trzeba unikać napojów słodzonych, soków itp.

  3. ReplyKasia

    Są różne szkoły jak postepować w przypadku biegunki. Ostatnio czytałam że nie ma konieczności stosowania diety przy biegunce ale uważam że lepiej w tym czasie podawać produkty lekkostrawne nie obciążające zbytnio układu pokarmowego. To co pozostaje sprawą bezsprzeczna to odpowiednie nawadnianie. Trzeba rozpocząć je jak najwcześniej. Najlepiej podawać płyny z elektrolitami np orsalit plus smektyn- zawiera dodatkowo smektyn który absorbuje toksyny i szkodliwe substancję. Z naturalnych rzeczy to polecam marchwiankę. Po ustapieniu biegunki warto zastosować probiotyki żeby odbudować florę jelit

Skomentuj Kasia Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *